Μητρικός θηλασμός… ένα θαύμα!

Ο μητρικός θηλασμός είναι ο φυσικός και ιδανικός τρόπος διατροφής του  βρέφους γιατί του εξασφαλίζει την ιδανική ανάπτυξη όχι μόνο βιολογική αλλά και συναισθηματική και προάγει την υγεία του βρέφους. Αποτελεί ένστικτο επιβίωσης μιας και είναι η πρώτη αυτόματη κίνηση που κάνουν τα βρέφη μόλις βρεθούν για πρώτη φορά στην αγκαλιά της μητέρας τους.

Το μητρικό γάλα είναι αδιαμφισβήτητα η ιδανικότερη τροφή για το μωρό, αφού είναι χωρίς μικρόβια, έτοιμο να χορηγηθεί ανά πάσα στιγμή, κατάλληλης θερμοκρασίας και έχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ένα μωρό. Οι πρωτεΐνες, τα λίπη, οι υδατάνθρακες και οι βιταμίνες που περιέχει βρίσκονται σε τέτοιες αναλογίες που είναι απόλυτα προσαρμοσμένες στις ανάγκες του βρέφους.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ (Παγκόσμιο οργανισμό υγείας) και τη UNICEF ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός συστήνεται για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του νεογνού. Μετά από αυτό το διάστημα, πρέπει να εισάγεται συμπληρωματική τροφή με συνεχιζόμενο θηλασμό μέχρι το 2ο έτος της ηλικίας και περαιτέρω.

Στη χώρα μας βέβαια τα ποσοστά έναρξης θηλασμού είναι χαμηλή συγκριτικά με άλλες αναπτυγμένες χώρες. Τα ποσοστά αποκλειστικού θηλασμού στο τέλος του 1ου μήνα ζωής είναι περίπου 21% με πτωτική πορεία στο 11% στο τέλους του 3ου μήνα. (Εθνικός διατροφικός οδηγός για γυναίκες, εγκύους και θηλάζουσες).

Οφέλη στο βρέφος:

• Εξασφαλίζει την καλύτερη ανάπτυξη και αύξηση.
• Είναι πιο εύπεπτο σε σχέση με τα γάλατα σκόνης.
• Παρέχει έτοιμα αντισώματα στο βρέφος τον πρώτο καιρό που δεν έχει αναπτυχθεί το δικό του ανοσοποιητικό σύστημα.
• Προστατεύει το βρέφος από πολλές λοιμώξεις όπως του αναπνευστικού, του πεπτικού, του ουροποιητικού συστήματος.
• Μειώνει το χρόνο εμφάνισης και ανάπτυξης μιας δερματίτιδας.
• Βελτιώνει την όραση και την ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού.
• Επιβραδύνει την ανάπτυξη γαστρεντερικών νοσημάτων όπως της κοιλιοκάκης (δυσανεξία στη γλουτένη), νόσο Crohn και την ελκώδη κολίτιδα.
• Τα μωρά που θηλάζουν παρουσιάζουν λιγότερες διάρροιες και δεν έχουν δυσκοιλιότητα. Αυτό αποδίδεται στην καλή απορρόφηση των πρωτεϊνών του μητρικού γάλακτος.
• Προστατεύει από αλλεργίες, άσθμα, παχυσαρκία και νεανικό διαβήτη (διαβήτη τύπου Ι).
• Συμβάλλει στην πρόληψη κάποιων χρόνιων νοσημάτων που εμφανίζονται αργότερα στη ζωή όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ και καρδιαγγειακά νοσήματα.
• Τέλος, μειώνει τις επιπλοκές από προβλήματα υγείας σε πρόωρα νεογνά.

Οφέλη στη μητέρα:

• Αναπτύσσει μια δυνατή συναισθηματική σχέση με το μωρό της. O θηλασμός αποτελεί μοναδική ευκαιρία να γνωρίσει η μητέρα περισσότερο το νεογέννητό της και να δεθεί συναισθηματικά μαζί του.
• Προσφέρει ευκολία και πρακτικότητα, αφού ο θηλασμός μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε χώρο.
• Συμβάλλει στην εξοικονόμηση χρημάτων με την αποφυγή αγοράς σκόνης γάλακτος και εξοπλισμού (μπιμπερό, θηλές, αποστειρωτές).
• Καθυστερεί μία άμεσα νέα εγκυμοσύνη, χωρίς βέβαια να την αποκλείει 100%.
• Κατά τη διάρκεια του θηλασμού εκκρίνεται μία ορμόνη, η ωκυτοκίνη, που προκαλεί συσπάσεις στη μήτρα και την επαναφέρει στο φυσιολογικό της μέγεθος πιο γρήγορα.
• Μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης επιλόχειας κατάθλιψης.
• Η απώλεια βάρους μετά την εγκυμοσύνη είναι ευκολότερη.
• Παρατηρείται μικρότερο ποσοστό αναιμίας, μιας και η έμμηνος ρύση αρχίζει αργότερα, καθώς και μικρότερο ποσοστό οστεοπόρωσης, ανάλογα με το χρόνο θηλασμού.
• Τέλος, μακροχρόνια προστατεύει από την εμφάνιση κάποιων μορφών καρκίνου όπως καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών.

Πότε οι μητέρες πρέπει να αποφεύγουν το θηλασμό:

Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις αν και ελάχιστες που η μητέρα δεν πρέπει να θηλάσει. Αυτό συμβαίνει όταν η μητέρα έχει κάποια σοβαρή ασθένεια, που καθιστά απαγορευμένη την επαφή με το μωρό (HIV/AIDS). Κάποιες άλλες παθήσεις όπως ο διαβήτης ή η σκλήρυνση κατά πλάκας δεν αποτελούν αντένδειξη, αρκεί η μητέρα να νιώθει ξεκούραστη.

Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται ο θηλασμός;

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες ώρες και συχνότητα. Εξαρτάται κάθε φορά από τις ανάγκες του μωρού. Η ποσότητα του γάλακτος που παράγουν οι μαστοί της μητέρας είναι ανάλογη με τη ζήτηση από το μωρό της. Μόνο ένα μικρό ποσοστό γυναικών, της τάξης του 5%, δε μπορούν πραγματικά να θηλάσουν λόγω μειωμένης παραγωγής γάλακτος.

 Στελίνα Βασιλειάδη

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc  Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Γλασκόβης

www.stelinasdiet.gr