Διάθεση – Τελικά το περιεχόμενο του πιάτου μας επηρεάζει τη διάθεση μας;

Είναι γνωστό πως μια ισορροπημένη διατροφή επηρεάζει τη συνολική υγεία μας. Φαίνεται όμως, βάση ερευνών, πως το είδος των τροφίμων που καταναλώνουμε επηρεάζει την ψυχολογική και πνευματική μας κατάσταση, και τελικά το πώς αισθανόμαστε μπορεί να είναι αποτέλεσμα του τι τρώμε.

Πιο συγκεκριμένα οι υδατάνθρακες αυξάνουν την σεροτονίνη, η οποία είναι υπεύθυνη για το αίσθημα ηρεμίας και ικανοποίησης. Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής, που σε γενικές γραμμές αυξάνει τη διάθεση μας και η παραγωγή της μπορεί να ρυθμιστεί μέσω της διατροφής, πραγματοποιώντας απλούς συνδυασμούς τροφίμων. Πρόδρομο συστατικό της σεροτονίνης είναι το αμινοξύ τρυπτοφάνη. Η συγκέντρωση αυτού στον εγκέφαλο αυξάνεται με την παρουσία υδατανθρακούχων τροφών στο γεύμα και ενισχύεται από τη βιταμίνη C.

Τα πλούσια σε πρωτεΐνη τρόφιμα αυξάνουν την τυροσίνη, την ντοπαμίνη, και τη νορεπινεφρίνη, τα οποία βοηθούν να μεγαλώσει η επαγρύπνιση και η ζωηράδα. Επίσης, αρκετά καλά λιπαρά, όπως είναι τα ω-3 λιπαρά οξέα παίρνουν μέρος και ρυθμίζουν πολλές από τις λειτουργίες του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα να συντελούν και αυτά στην καλή πνευματική υγεία.

Φτωχή διατροφή ή έλλειψη ποικιλίας τροφίμων μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη. Παρότι οι ανεπάρκειες των θρεπτικών συστατικών είναι σπάνιες, είναι απαραίτητο να σημειωθεί πως έχουν αρκετές συέπειες στη διάθεση μας. Η θειαμίνη (βιταμίνη Β1), η οποία υπάρχει σε σπόρους, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, και εμπλουτισμένα δημητριακά, είναι απαραίτητη για τον ενεργειακό μεταβολισμό. Ανεπάρκεια της βιταμίνης Β1 έχει ως συνέπειες την αδυναμία, την οξυθυμία, και την κατάθλιψη. Επίσης, φολικό οξύ, το οποίο υπάρχει σε πράσινα φυλλώδη λαχανικά, και εμπλουτισμένα δημητριακά, εμπλέκεται στο μεταβολισμό σηματνικών αμινοξέων, και επιτρέπει τα νεύρα να λειτουργούν φυσιολογικά. Ανεπάρκεια φολικού οξέως μπορεί να οδηγήσει σε καυάθλιψη, απάθεια, εύκολη κόπωση, και μειωμένη συγκέντρωση.

Ενώ, το τι περιέχει το πιάτο μας έχει ξεκάθαρα επίδραση στη διάθεση μας, επίσης σημαντικό είναι και το κάθε πότε τρώμε. Πολλές φορές το αίσθημα πως δεν έχουμε δυνάμεις και ενέργεια μέσα στην ημέρα μας, μπορεί να οφείλεται σε κακό καταμερισμό των γευμάτων μέσα σην μέρα. Για παράδειγμα, διατροφικές συνήθειες, όπως η παράληψη κάποιου γεύματος μπορεί να οδηγήσει σε μεταπτώσεις στη διάθεσης μας, ως αποτέλεσμα διακυμάνσεων των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Περιοριστικές δίαιτες συχνά οδηγούν σε περισσότερες συναισθηματικές εξάρσεις, μειωμένη συγκέντρωση, αυξημένο στρες, και σε μια γενικευμένη μείωση της υγείας. Η κατάθλιψη έχει φανεί πως εμφανίζεται πιο πολύ σε άτομα που δεν ακολουθούν μια σωστή διατροφή και συχνά αποκλείουν ομάδες τροφίμων από τη διατροφή τους.

Επιστημονικές έρευνες σε αυτό το πεδίο συνεχίζονται, αλλά τα περισσότερα στοιχεία υποστηρίζουν πως μια υγιεινή διατροφή προστατεύει, εκτός από την σωματική, και την πνευματική μας υγεία.  Παρακάτω αναγράφονται κάποιες αλλαγές που πρέπει να κάνετε στη διατροφή σας

• Καταναλώστε μικρά συχνά γεύματα. Το πρωινό είναι το κύριο γεύμα, μη το παραλείπετε. Έρευνες δείχνουν ότι το πρωινό (εκτός της ρύθμισης του βάρους) συντελλεί στην καλύτερη εκπλήρωση πνευματικών εργασιών, στη βελτίωση της μνήμης και σε μια πιο ήρεμη διάθεση.
• Καταναλώστε ποικιλία τροφίμων
• Επιλέξτε τρόφιμα που είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες (φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως) και αποφύγετε ραφιναρισμένα πλούσια σε ζάχαρη τρόφιμα και ποτά
• Εντάξτε τα ω-3 λιπαρά οξέα στη διατροφή σας. Αυτά βρίσκονται σε φυτικής προέλευσης τρόφιμα π.χ. έλαιο από λιναρόσπορο, σόγια, καρύδια και τα έλαια τους, και κραμβέλαιο, επίσης υπάρχει σε πράσινα λαχανικά, όπως η πράσινη σαλάτα, το σπανάκι, η λαχανίδα, και τα λαχανάκια Βρυξελλών. Καθώς και σε λιπαρά ψάρια και θαλασσινά.
• Ενυδατώστε τον οργανισμό σας
• Διατηρήστε ένα υγειές σωματικό βάρος
• Βάλτε την άσκηση στη ζωή σας

Την επόμενη φορά που θα φάτε, στο επόμενο γεύμα σας, παρατηρήστε πως θα νιώθετε μετά. Πιθανόν, να προσέξετε πως είστε σε καλύτερη διάθεση και έχετε περισσότερη ενέργεια μετά από ένα υγιεινό γεύμα. Μη ξεχνάτε να καταναλώνετε μια ποικιλία τροφίμων, καθώς και να μοιράζετε τα γεύματα σας μέσα στην ημέρα (κυρίως γεύματα και σνακς).

Φαίδρα Δάγκογλου

Διαιτολόγος Διατροφολόγος, Msc

Food Science and Technology / Food Safety